Á allsherjarþingi Ásatrúarfélagsins 2. nóvember sl. voru samþykktar breytingar á lögum félagsins, og eru því lög félagsins birt hér að neðan í núverandi mynd eftir breytingar, og teljast þau hafa tekið gildi í þessari mynd frá og með þessari birtingu. Samþykktar voru allar tillögur til lagabreytinga sem lögsögumaður bar upp í umboði stjórnar og upphaflega voru settar saman af goðaþingi, og einnig samþykkt ein lagabreytingatillaga frá Bjarka Sigurðssyni. Öðrum lagabreytingatillögum var vísað til laganefndar til frekari umfjöllunar. Einnig er hægt að nálgast lögin hér sem .pdf-skjal.
Allsherjarþing samþykkti einnig ályktun um skipan laganefndar og áframhaldandi störf við breytingar á lögum félagsins. Skipan laganefndar var rædd á fundi lögréttu fyrr í vikunni en afgreiðslu var frestað til næsta fundar. Vonast er til að nefndin taki starfa fljótlega eftir áramót.
Lög Ásatrúarfélagsins
1. grein
Félagið heitir Ásatrúarfélagið. Félagið starfar samkvæmt lögum um skráð trúfélög og lífsskoðunarfélög. Heimili þess og varnarþing er í Reykjavík. Félagssvæði þess er allt landið. Félagar verða sjálfkrafa allir þeir sem skrá sig í félagið hjá Þjóðskrá.
2. grein
Tilgangur félagsins er að starfa að eflingu vors siðar, sjá um trúarathafnir og trúarlega þjónustu við félagsmenn, stuðla að góðu siðferði, lífsskoðunum og allsherjarreglu sem og að efla virðingu fyrir fornum menningararfi og náttúrunni.
3. grein
Allsherjargoði er æðsti trúarlegi embættismaður Ásatrúarfélagsins og jafnframt forstöðumaður þess. Hann skal kjósa samkvæmt sérstökum reglum um kjör allsherjargoða.
4. grein
Aðrir trúarlegir embættismenn félagsins nefnast goðar. Skulu þeir tilnefndir af allsherjargoða og lögréttu og gangast undir leiðsögn allsherjargoða eða staðgengils hans í tvö ár til reynslu. Allsherjarþing staðfestir skipun goða er reynslutíma er lokið og gildir hún til fimm ára. Skal hver goði hafa stuðning 30 félagsmanna.
5. grein
Allsherjarþing fer með æðsta vald í félaginu. Skal það haldið árlega á fyrsta laugardegi eftir fyrsta vetrardag. Allir félagar Ásatrúarfélagsins eiga rétt til setu á allsherjarþingi og hafa þar málfrelsi og tillögurétt. Seturéttur skal miðast við félagatal eins og það er fimm dögum fyrir allsherjarþing. Atkvæðisréttur og kjörgengi miðast við 18 ára aldur.
Verkefni allsherjarþings skulu vera þessi:
1. Skýrsla lögréttu borin upp til umræðu og staðfestingar.
2. Reikningar lagðir fram til umræðu og staðfestingar.
3. Lagabreytingar og aðrar tillögur.
4. Kosning í lögréttu.
5. Kosning skoðunarmanna reikninga, nefnda og í aðrar trúnaðarstöður.
6. Önnur mál.
6. grein
Lögrétta er æðsta ráð og jafnframt framkvæmdastjórn Ásatrúarfélagsins. Í henni sitja fimm félagsmenn kjörnir af allsherjarþingi og skulu þeir skipta með sér embættum. Embættin eru lögsögumaður, staðgengill lögsögumanns, gjaldkeri, ritari og meðstjórnandi. Allsherjarþing skal einnig kjósa tvo menn til vara. Auk þeirra eiga sæti í lögréttu allsherjargoði og einn fulltrúi sem goðar tilnefna úr sínum röðum. Allir goðar hafa rétt til setu á fundum lögréttu með málfrelsi og tillögurétti. Hver lögréttumaður fer með eitt atkvæði.
7. grein
Reikningsár Ásatrúarfélagsins er frá 1. september til 31. ágúst ár hvert.
8. grein
Lög þessi eru grunnlög Ásatrúarfélagsins og verður þeim aðeins breytt með auknum meirihluta greiddra atkvæða á lögmætu allsherjarþingi að undangenginni kynningu. Nánari reglur félagsins er að finna í starfsreglum félagsins. Þeim verður aðeins breytt með meirihluta atkvæða á allsherjarþingi.
9. grein
Slíta má félaginu með auknum meirihluta atkvæða á tveimur reglulegum allsherjarþingum að undangenginni tillögu þess efnis. Á síðara allsherjarþinginu skal ákveðið hvernig ráðstafa skuli eignum félagsins.
Starfsreglur Ásatrúarfélagsins
I. Um vorn sið
1. gr.
Ásatrú er vor siður. Þó er átrúnaður ekki bundinn við æsi eina heldur er heimilt að blóta önnur goð, landvætti og aðrar máttugar verur. Ásatrúarmenn iðka trú sína á þann hátt sem hverjum og einum hentar á meðan ekki brýtur í bága við landslög eða heiðið siðgæði.
2. gr.
Inntak vors siðar er einkum að finna í Hávamálum. Helsta inntak siðarins er ábyrgð einstaklings á sjálfum sér og gerðum sínum. Siðurinn byggir á umburðarlyndi, heiðarleika, drengskap og virðingu fyrir jörðinni og náttúrunni.
3. gr.
Ásatrúarmenn sameinast um heitið: „Hefjum til vegs fornan sið og forn menningarverðmæti.“
II. Um trúarathafnir
4. gr.
Fjögur höfuðblót skulu haldin árlega og fylgja þau hinu forna missera- og vikutali. Hið fyrsta skal haldið fyrsta vetrardag, annað á jólum um vetrarsólhvörf, hið þriðja á sumardaginn fyrsta og hið fjórða á sumarsólstöðum á Þingvöllum.
5. gr.
Ásatrúarmenn geta helgað goðum líkneski og önnur tákn en ekki er skylda hvers og eins að tilbiðja þau. Ekki má vanvirða goð eða annað það sem heilagt er.
6. gr.
Heimilt er og sjálfsagt að fræða aðra um Ásatrúarfélagið og heiðinn sið en trúboð er óþarft.
III. Um allsherjargoða
7. gr.
Allsherjargoði helgar höfuðblót sem haldin eru í nafni félagsins. Hann vinnur einnig opinber embættisverk og vígsluathafnir sem honum eru faldar. Skal félagið eiga reikning sem allsherjargoði hefur aðgang að til að standa straum af þeim útgjöldum sem hann stofnar til í störfum sínum fyrir félagið.
8. gr.
Allsherjargoði skal leiðbeina um trúarefni og siðareglur sé þess óskað en hefur ekki úrskurðarvald í þeim efnum.
9. gr.
Allsherjargoði er opinber talsmaður félagsins um trúarefni. Staða hans er virðingarstaða og skal hann ávallt gæta þess að halda sig utan við deilumál og þrætur sem ekki eru samboðnar virðingu hans jafnt innan félags sem utan.
10. gr.
Allsherjargoði á sæti í lögréttu en getur ekki gegnt starfi lögsögumanns eða annarra fulltrúa sem allsherjarþing kýs til setu í lögréttu.
11. gr.
Lögrétta skal skipa einn goða til að gegna embætti allsherjargoða í forföllum hans í samráði við allsherjargoða.
12. gr.
Gerist allsherjargoði sekur um refsiverða háttsemi, alvarleg embættisglöp eða brot á lögum og reglum félagsins getur lögrétta vikið honum úr embætti tímabundið. Skal þá þegar boða til aukaallsherjarþings sem tekur endanlega ákvörðun um hvort allsherjargoða verði vikið úr embætti.
13. gr.
Starfandi goðar sem setið hafa í a.m.k. fimm ár geta boðið sig fram til allsherjargoða að uppfylltum eftirfarandi skilyrðum:
1. Hafa óflekkað mannorð, vera bús síns ráðandi og lögráða.
2. Hafa skýra hugmynd um það í hverju embætti allsherjargoða er fólgið.
3. Hafa haldgóða og fræðilega þekkingu á ásatrú og heiðnum sið.
4. Hafa haldgóða þekkingu á lögum og reglum Ásatrúarfélagsins og lögum um trúfélög.
5. Hafa skriflegan stuðning 50 félagsmanna, 18 ára eða eldri.
14. gr.
Framboðum skal skila til lögsögumanns eða kjörnefndar eigi síðar en sex vikum fyrir allsherjarþing. Lögrétta úrskurðar um hvort frambjóðandi uppfylli skilyrði skv. 13. gr. og um gildi stuðningsmannalista hans. Sé lögréttumaður í framboði skal hann víkja af fundi meðan lögrétta úrskurðar um hæfi frambjóðenda.
15. gr.
Sé einungis einn frambjóðandi í kjöri telst hann sjálfkjörinn uppfylli hann öll skilyrði 13. gr. Bjóði sig enginn fram skal staðgengill allsherjargoða gegna embættinu fram til næsta allsherjarþings.
16. gr.
Allsherjarþing kýs allsherjargoða. Hljóti enginn frambjóðandi hreinan meirihluta skal þegar í stað fara fram önnur kosning milli þeirra tveggja sem flest atkvæði hlutu. Kjöri skal þegar lýst opinberlega og skal nýr allsherjargoði vinna eið að embætti sínu.
17. gr.
Kjörtímabil allsherjargoða er fimm ár. Þegar kjörtímabili allsherjargoða er að ljúka skal auglýst eftir framboðum og boðað til kosninga samkvæmt 13.–16. gr.
IV. Um goða
18. gr.
Við val á goða í embætti skal taka mið af eftirfarandi:
1. Að hann sé eldri en 30 ára.
2. Að hann hafi óflekkað mannorð, sé bús síns ráðandi og lögráða.
3. Að hann hafi skýra hugmynd um það í hverju embætti goða sé fólgið.
4. Að hann hafi góða og fræðilega þekkingu á ásatrú og heiðnum sið, haldgóða reynslu í félagsstarfi og hæfni í mannlegum samskiptum.
5. Að hann hafi góða þekkingu á lögum og reglum Ásatrúarfélagsins og lögum um skráð trúfélög.
19. gr.
Goðaskipunarnefnd er lokuð stoðnefnd goða og skal skipuð á goðaþingi annað hvort ár. Í nefndinni skulu sitja fimm goðar og getur nefndin kallað allsherjargoða til fundar við sig þótt hann hafi ekki atkvæðisrétt. Nefndin skal meta starfshæfi skv. 18. gr. Samhljóða niðurstaða goðaskipunarnefndar skal lögð fyrir lögréttu sem úrskurðar um hæfi viðkomandi. Samþykkt goðaefni nýtur tilsagnar í tvö ár og skilar að því loknu til lögréttu skriflegum stuðningi 30 félagsmanna, 18 ára eða eldri. Lögrétta staðfestir endanlega skipun í embætti.
20. gr.
Sækist goði eftir því að verða endurskipaður að loknum fimm ára skipunartíma getur hann sótt um endurskipun til lögréttu félagsins. Lögrétta úrskurðar hvort starfandi goði hafi uppfyllt skyldur sínar í starfi sækist hann eftir að verða endurskipaður. Allsherjarþing staðfestir endurskipan goða og telst allsherjarþing upphaf tímabilsins.
21. gr.
Goði er trúarlegur embættismaður félagsins. Hann tekur virkan þátt í blótum og athöfnum sem haldnar eru í nafni þess auk þess sem hann skal halda a.m.k. eitt blót á ári. Einnig annast hann opinber embættisverk og vígsluathafnir hafi hann fengið til þess heimild hjá ráðherra. Goði þiggur greiðslu fyrir athafnir og vígslur samkvæmt gjaldskrá sem goðar setja sér og er staðfest af lögréttu.
22. gr.
Goði skal leiðbeina um trúarefni og siðareglur sé þess óskað en hefur ekki úrskurðarvald í þeim efnum.
23. gr.
Staða goða er virðingarstaða og skal hann ávallt gæta þess að halda sig utan við deilumál og þrætur sem ekki eru samboðnar virðingu hans jafnt innan félags sem utan. Goði sem sinnt hefur embætti a.m.k. tíu ár en er hættur störfum vegna aldurs eða veikinda heldur virðingarheitinu goði án þess að sinna skyldum við embættisverk eða blóthald.
24. gr.
Gerist goði sekur um refsiverða háttsemi, alvarleg embættisglöp eða brot á lögum og reglum félagsins getur lögrétta vikið honum úr embætti fram að næsta allsherjarþingi sem tekur endanlega ákvörðun um hvort goða skuli vikið úr embætti.
25. gr.
Goðar skulu halda árlegt goðaþing. Á goðaþingi skulu tekin fyrir mál er varða starfssvið þeirra, réttindi og skyldur. Goðaþing skal tilnefna fulltrúa goða í lögréttu annað hvort ár og fimm fulltrúa í goðaskipunarnefnd annað hvort ár.
V. Um fundarsköp
26. gr.
Almennar reglur um fundarsköp skulu gilda á allsherjarþingi. Til allsherjarþings skal boðað í Vorum sið og auglýsa það á vefmiðlum félagsins minnst tveimur vikum fyrir allsherjarþing. Óska skal eftir framboðum stjórnarmanna og varastjórnarmanna til lögréttu í auglýsingunni. Allsherjarþing skal haldið á þeim stað sem lögrétta ákveður hverju sinni. Allsherjarþing er aðeins lögmætt að til þess sé löglega boðað. Verkefna þingsins skal getið í fundarboði.
27. gr.
Endurskoðaðir reikningar félagsins skulu liggja fyrir minnst viku fyrir allsherjarþing, undirritaðir af endurskoðanda og skoðunarmönnum reikninga ásamt lögsögumanni og gjaldkera.
28. gr.
Einróma samþykki lögréttu þarf fyrir öllum meiriháttar framkvæmdum og fjárfestingum sem félagið ræðst í. Ef það næst ekki skal málinu vísað til allsherjarþings. Fyrirhuguð verkefni skulu rækilega kynnt ásamt fjárhagsáætlun á þinginu.
29. gr.
Framboðum til lögréttu skal skila skriflega til kjörnefndar í síðasta lagi viku fyrir allsherjarþing. Formaður kjörnefndar greinir allsherjarþingi frá þeim framboðum sem borist hafa. Sé ekki sjálfkjörið í stjórn skal kosning vera skrifleg. Kjörnir fulltrúar í lögréttu skulu vera kosnir til tveggja ára í senn, þrír annað árið en tveir hitt árið. Varamenn skal kjósa til eins árs í senn. Eftir sömu reglum skal kjósa til eins árs í senn óháðan endurskoðanda svo og skoðunarmenn reikninga úr röðum félagsmanna.
Þriggja manna kjörnefnd starfar í aðdraganda allsherjarþings og skal hún sjá um undirbúning og framkvæmd kosninga á allsherjarþingi. Viðkomandi einstaklingar mega ekki sjálfir vera í framboði til setu í lögréttu. Skulu tveir kjörnefndarmenn vera kosnir á allsherjarþingi en einn valinn af lögréttu. Nefndin skiptir sjálf með sér verkum.
30. gr.
Skylt er að boða til aukaallsherjarþings óski að minnsta kosti fimm lögréttumanna þess.
VI. Um lögréttu
31. gr.
Lögrétta skipar í nefndir og hefur umsjón með starfi þeirra. Nefndir geta leitað álits lögréttu, goða eða félagsmanna um mál sem þær hafa til meðferðar. Nefndir skila niðurstöðum sínum til lögréttu sem leggur þær fyrir allsherjarþing.
32. gr.
Lögrétta kemur saman minnst þrisvar sinnum á ári: fyrsta sunnudag eftir allsherjarþing, fyrsta laugardag í mars og fyrsta laugardag í september. Almennum félagsmönnum er heimilt að sitja fasta lögréttufundi. Ekki þarf að auglýsa lögréttufundi.
VII. Um verkaskiptingu innan félagsins
33. gr.
Félagsmenn geta beint málum til lögréttu, goða eða allsherjarþings eftir atvikum.
34. gr.
Allsherjarþing getur beint þingmálum til lögréttu.
35. gr.
Lögrétta fjallar um þau mál sem snúa að daglegum störfum félagsins og sér um stjórn þess, innra starf og skipulag. Goðar fjalla um þau mál sem snúa að athöfnum og trúarlífi félagsins. Allsherjargoði kemur fram fyrir hönd félagsins en getur falið það öðrum goða eða lögréttumanni eftir atvikum.
VIII. Um lögsögumann
36. gr.
Lögsögumaður gegnir hlutverki framkvæmdastjóra félagsins. Hann varðveitir skjöl og lagatexta. Hann kallar saman fundi, stýrir þeim eða skipar fundarstjóra. Lögsögumaður getur í umboði lögréttu kallað menn til verka í þágu félagsins. Honum er skylt að boða til fundar óski að minnsta kosti tveir lögréttumenn þess.
37. gr.
Lögsögumaður getur hvorki gegnt öðrum stjórnarstörfum né embætti allsherjargoða.
IX. Um lög og reglur
38. gr.
Tillögur að breytingum á lögum og reglum félagsins skulu hafa borist lögsögumanni eigi síðar en sex vikum fyrir þingið og þurfa að hafa verið kynntar rækilega á vefmiðlum félagsins minnst tveimur vikum fyrir allsherjarþing.
39. gr.
Reglur þessar eru nánari útfærsla og skilgreiningar á lögum félagsins. Verður þeim aðeins breytt með meirihlutasamþykkt allsherjarþings.